Podział majątku wspólnego małżonków

 

Z chwilą zawarcia związku małżeńskiego dochodzi do powołania ustawowej wspólnoty majątkowej. Dotyczy to wszystkich przedmiotów majątkowych, które małżonkowie nabyli w trakcie małżeństwa – zarówno wspólnie, jak i w sposób indywidualny. Oczywiście każda ze stron może posiadać prywatny majątek osobisty, który nie będzie wliczany do wspólności.

W majątku osobistym mogą znajdować się wszelkie przedmioty, które dany małżonek pozyskał przed zawarciem małżeństwa, jak również nabyte w drodze na przykład dziedziczenia bądź darowizny.

Z chwilą rozwiązania małżeństwa przez rozwód dochodzi do ustania wspólności majątkowej małżeńskiej.

Zgodnie z aktualną linią orzecznictwa sądowego po ustaniu ustawowej wspólności majątkowej w sprawach o podział majątku wspólnego małżonków przedmiotem podziału są tylko aktywa, a wśród nich prawo własności (współwłasność) rzeczy, użytkowanie wieczyste i prawa rzeczowe ograniczone, a także wierzytelności, inne roszczenia i prawa majątkowe oraz ekspektatywy ich nabycia. Podział nie obejmuje natomiast długów, co oznacza, że sąd nie ustala ich istnienia i wysokości, jak również nie orzeka o ich spłacie.

W sprawach o podział majątku wspólnego wartość obciążenia hipotecznego co do zasady nie wpływa na wartość nieruchomości wspólnej przydzielonej jednemu z małżonków w wyniku podziału, albowiem sąd ustala jej wartość z pominięciem wartości obciążania hipotecznego.

Obowiązek zaś spłaty wspólnego zobowiązania hipotecznego przez małżonka, który otrzymał nieruchomość nie jest większy niż obowiązek solidarny drugiego małżonka. Wierzyciel, którym w przypadku kredytu hipotecznego jest bank, nie ma obowiązku dochodzenia wierzytelności od małżonka, któremu przydzielona została własność nieruchomości, jak też nie ma obowiązku wykorzystania zabezpieczenia. Bank działa autonomicznie i jego działania nie są zależne od sposobu dokonania podziału majątku wspólnego.

W sytuacji, gdy małżonkowie dojdą do porozumienia i zdecydują, że jeden z nich zostaje w mieszkaniu i przejmie na siebie całą odpowiedzialność za terminową spłatę kredytu hipotecznego, muszą tę kwestię uzgodnić z bankiem i podpisać stosowne dokumenty.

Jeśli okaże się, że bank nie zgadza się na przejęcie długu przez jednego z małżonków, można zdecydować się na przeprowadzenie procedury wymiany kredytobiorcy na inną osobę. Nie mniej jednak decydujący głos w przedmiotowym zakresie należy zawsze do banku.